Recensie: Fish Atlas of the Celtic Sea, North Sea and Baltic Sea
Wat ooit begon als haring-surveys op de Noordzee, groeide langzaam uit tot een grote datacollectie van heel veel vissoorten. Verschillende schepen, vangstmethoden en onderzoekers droegen bij aan het opstellen van een gigantische tijdserie met visdata over een periode van maar liefst 37 jaar!
Visatlas van de Noordwest-Europese zeeën
Deze visatlas is het levenswerk van onderzoekers Henk Heessen, Niels Daan en Jim Ellis. Zes jaar lang werkten zij vanuit een wetenschappelijk perspectief aan deze atlas, om informatie te geven over de verspreiding (zowel op de kaart als in diepte) en de lengtestructuur van vissoorten uit de Noordwest-Europese zeeën. Een diverse vloot aan onderzoeksschepen verzamelde de afgelopen 40 jaar allerlei gegevens over vissen tijdens surveys. Deze informatie kan uiteindelijk weer in vervolgonderzoeken worden gebruikt als basis voor vragen over taxonomie, biogeografie en ecologie en is daarmee van groot belang voor een duurzaam en zorgvuldig beheer van de zee.
Meer beschreven vissoorten dan ooit
De atlas onderscheidt zich door het opnemen van informatie over verscheidene vissoorten, die in andere atlassen niet voorkomen. In deze visatlas zijn namelijk de gegevens van ruim 200 vissoorten opgenomen! De biologie van de soorten wordt uitgebreid beschreven en voor de geïnteresseerden wordt er verwezen naar omvangrijke bronnen met taxonomische en biologische informatie. Ook de onderzoeksgebieden en verschillende datacollectie-surveys worden behandeld in dit 570 pagina's tellende boekwerk. Voor de statistici onder ons is er een heel hoofdstuk over het standaardiseren van de data en data-analyse, maar deze atlas is vooral begrijpelijk gemaakt voor de 'gewone' mens, zonder gebruik van moeilijke wetenschappelijke en daardoor vaak onbegrijpelijke vaktermen.
Eenvoudig soorten zoeken
Soorten terugvinden in het boek is namelijk zeer gemakkelijk: de index achterin laat de lezer het betreffende hoofdstuk eenvoudig terugvinden. De hoofdstukken (en overigens de gehele atlas) zijn logisch ingedeeld. Elke vissoort wordt in zijn algemeenheid beschreven (taxonomie en biologie), waarna dieper ingegaan wordt op de survey-data: diepte- en lengtedistributie en een tijdserie aan data, vergezeld met mooie kaarten, grafieken en foto's. De foto's maken het de lezer gemakkelijk om vissen te kunnen identificeren en als naslagwerk te gebruiken. Vervolgens wordt nogmaals dieper ingegaan op de biologie, in het bijzonder op de visserijparameters (groei, leeftijd, reproductie, migratie, trofische niveaus en lengtestructuur).
Ideaal naslagwerk voor duikers
De 'Fish Atlas Of The Celtic Sea, North Sea, And Baltic Sea' is in eerste instantie bedoeld voor mariene- of visserijbiologen, maar is uitermate geschikt voor een breed publiek. Voor de duiker is deze atlas een mooi naslagwerk, omdat (1) je gemakkelijk kunt identificeren wat je nou onder water bent tegengekomen, (2) je meer leert over de biologie van de vissoort zelf en (3) je kunt opzoeken in welke gebieden je welke dieren terug zou kunnen vinden.
Hoe de visatlas te gebruiken
Hoe vaak gebeurt het wel niet, dat we na een fantastische duik boven komen met de grote vraag: welke vis was dat nou? Veel duikers nemen tegenwoordig camera's of GoPro's mee en kunnen makkelijk beelden vastleggen. Nou is het wel zo makkelijk om de voor ons onbekende soorten te kunnen opzoeken en daar is deze visatlas een uitkomst voor.
Vis determineren na een duik
Na een ietwat dieper duikje op de zandbodem van het Goese Sas zagen we een platvis. Tot zo ver onze determinatie, want deze vis leek toch echt niet op een schol of een schar? Daarom checken we deze soorten in het hoofdstuk van de platvissen in de visatlas en zien aan de plaatjes dat het om een andere soort gaat dan we aanvankelijk dachten.
Zou het dan een tong zijn? Het paginanummer van het hoofdstuk 'tongen' is gemakkelijk vooraan of achteraan in de atlas te vinden en al snel komen we uit op pagina 479. Daar lijkt hij op! Maar, zo te zien zijn er veel meer soorten tongen en onze tong uit het Goese Sas heeft wel kenmerken van drie soorten… De visatlas beschrijft bij elke soort de kenmerken, maar ook de leefgebieden uitgebreid met een verspreidingskaartje. Zo komen we er achter dat de tong die wij hebben gezien, de 'common sole' met de Latijnse naam Solea solea, de enige tong is die met grote regelmaat voorkomt in de Oosterschelde.
Bestel de visatlas
Geïnteresseerd in de visatlas? De Fish Atlas Of The Celtic Sea, North Sea, And Baltic Sea is hier te bestellen!
